1. Zalantzarik gabe, ekarpen handiak egin dizkio
keynesianismoak pentsamendu ekonomikoari. Funtsean, politika ekonomikoak ziklo
ekonomikoak orekatzeko edo leuntzeko dituen aukeren ikuspegitik, eskari
agregatuaren gaineko jardunaren bidez.
2. 2. Hala ere, ikusmolde gutxik eragin diote
kalte handiagoa europar ekonomiari keynesianismoaren bertsio sinplifikatuek
baino, makroekonomiaren ildo nagusietan mugituz ekimen batzuk beste batzuetatik
behar bezala bereiztea saihesten baitute.
3. Interpretazio horiek, azkenean, oreka
makroekonomikoaren erantzule huts gisa hartzen dute Estatua, eta ekimen
pribatuaren esku uzten dute bultzada ekonomikoa, garapena eta hazkundea. Hala
ere, politika ekonomikoa hazkundetik aldentzea, eta, behin oreka
makroekonomikoa lortuta, ekimen pribatua garapen ekonomikoaren arduraduna dela
pentsatzea, akats nabaria da. Aukera eta baliabideak masiboki xahutzea dakarren
akatsa.
4. Pizti beldurgarria bihurtu den mendebaldeko
moneta-politika, batzuek "keynesiarra" deitzen duten hondamendi
horren erakusgarri da.
5. Argi dago diru-politikak zeregin bikaina izan
dezakeela eskari agregatuaren oreka makroekonomikoan. Baina moneta-politika
helburu horretan zentratzea ulertezina da. Egile "keynestar" ospetsu
horiek urteetan zehar "moneta-hedapen handiagoa" eskatzen jardun
dute, hedapen horren zenbateko desiragarria zein izango litzatekeen sakon
eztabaidatuz, minutu bat ere erabili gabe hedapen horren benetako xedeez
arduratzeko.
6. Ez da onargarria moneta-hedapena edo -murrizpena
defendatzea, kontuan hartu gabe hedapen horren funtsezko zati bat
banku-sektorearen etengabeko diru-laguntza zentzugabea besterik ez dela, eta ez
dela kreditu bihurtzen. Era berean, onargaitza da diru-hedapenaren bidez
sortutako banku-kreditua produkzio-inbertsiora, inbertsio espekulatibora ala
luxuzko kontsumora bideratzea berdin izatea.
Era berean, ez da onargarria helburu horien
artean lehentasunak ezartzeaz edo interes-tasak horien arabera bereizteaz ez arduratzea.
Baina aldagai horiek guztiak guztiz funtsezkoak dira hedapen edo murrizpen
monetarioaren benetako eragina baloratzeko, eta keynesianismoak behar bezala
ezkutatzen ditu "hedapen edo murrizpen monetarioko politiken"
estaldura errazegipean.
7. Gauza bera esan daiteke zerga-politikei
buruz. Aurrekontu "hedakorra" edo "kontraktiboa"
defendatzera mugatzea zentzugabea da, zein zerga, gastu edo inbertsio hedatzen
edo murrizten ditugun bereizi gabe.
8. Inbertsio-proiektu onak finantzaketarik gabe
geratzea onartezina da edozein egoeratan. "Murrizpenerako" edo
"finantza-birmoldaketarako" estrategiek ez dute justifikatzen behar
beste diskriminatzen ez duten kreditua murrizteko neurriak hartzea.
Finantza-egoerarik okerrenean, enpresa-proiektu on bat enpresa-proiektu on bat
da, eta gobernuek haren finantzaketa bermatu behar dute. Eskari agregatuaren
zifrak koadratzea interesgarria da, baina tresnek eta horiek kudeatzeko aukera
desberdinek eragindako inpaktu-desberdintasunei behar bezala erreparatu gabe
egitea, normalean, sekulako xahutzea eta aukerak etengabe galtzea da.
9. Gobernuek aktiboak izan behar dute politika
ekonomikoan. Baina keynesianismoak jarduera horren interpretazio murriztailea
egitea benetako oztopoa bihurtu da Europako garapen-ereduaren etorkizunerako. Politika
ekonomiko aktiboetara itzuli behar du Europak, jarduera ekonomikoan esku-hartze
publikora, ekimen publikoaren eta pribatuaren arteko orekara, arrazoi
objektiboetan oinarrituta. Horrek eskatzen du, lehenik eta behin, garapen
ekonomikoa eta aurrerapen soziala bultzatze aldera, erakunde publikoen esku
dauden tresna desberdinek duten ahalmen handiaz jabetzea. Oreka makroekonomiko
hutsa baino askoz gehiago.
