1. Azken batean, alderdi politikoen jarrera eta
estrategiek zuzenean baldintzatzen dute erakunde politikoen jarduera-esparrua,
bai gobernuen aldetik, bai eta haien oposizio politikoaren aldetik ere.
2. Hori dela eta, bereziki kezkagarria da euskal
indar politikoek azken urteotan izan duten desitxuratze elektoralista nabarmena.
Izan ere, euskal politika ekonomikotik ikuspegi estrategikoa desagerrarazten
ari da desitxuratze hori, eta gure betiko garapen-eredua desegiten ari da, maila
kezkagarriraino.
3. Alderdi politikoek hauteskunde-sentsibilitatea
izatea saihestezina da, eta guztiz logikoa da, jakina. Baina
hauteskunde-sentsibilitate horrek bateragarria izan behar du beti euskal
ekonomiarentzat eta gizartearentzat ona eta txarra denari buruzko ikuspegi
ideologikoa izatearekin, hauteskunde-apustuetatik harago. Ez gara planteatzen
ari, noski, koherentzia ideologikoak ikuspegi edo sentsibilitate elektorala
desagerraraztea. Gakoa da biak batera egotea zentzuzko proportzioan.
4. Arazoa da, erritmo bizian, hauteskunde-tresna
huts bihurtzen ari direla euskal alderdi politikoak. Horrek esan nahi du ikuspegi
estrategikoa bigarren mailan kokatzea
politika ekonomikoetan – bai gobernukoetan, bai oposiziokoetan– eta,
aldi berean, alderdiak komunikabideen zerbitzura jartzea.
5. Hedabideei itsu-itsuan men egitea larria eta
kaltegarria da edozein testuingurutan, baina are gehiago Euskal Herrian. Jakina
denez, elite oligarkikoek edo Euskal Herritik kanpo kokatutako enpresek
kontrolatzen baitituzte hedabide horiek %80an. Horrek distortsio nabarmenak eta
etengabeak sortzen ditu komunikabideek zabaltzen eta baloratzen dutenaren eta
euskal ekonomiaren behar objektiboen artean. Baina alderdi politikoek onartu
ohi dute hedabideek definitzen dutela zeintzuk diren gaurkotasun ekonomikoko
gaiak. Eta, bide batez, zeintzuk diren, gai horiek bideratzeko orduan,
ezkerreko, eskuineko edo zentroko ikuspegiak. Beraz, alderdiek onartzen dute
ere horiek eta ez beste batzuk direla hauteskunde-prozesuetan kontuan hartu
beharreko gaiak.
6. Arazoa da "hauteskundeen aurreko"
jarrera horiek egiturazkoak bihurtu direla eta alderdi politikoen dinamika osoa
baldintzatzen edo determinatzen dutela hauteskunde-prozesuen barruan eta
kanpoan.
7. Arazoak ez du konponbide errazik. Neurri
handi batean, alderdi politikoen egitura-ahulezia gero eta handiagoaren ondorio
delako. Afiliatuen oinarri eta kuota txikiagoekin, hauteskunde-kanpainak, kargu
publikoak eta alderdiko barne karguak gero eta gehiago daude hauteskundeen
emaitzen –edo enpresarien laguntzen- mende. Alderdi politikoetako zuzendaritzentzat,
dinamika hori itsu itsuan jarraitzea tentagarria da.
8. Teorian, alderdi politikoen barne-indarrak
berak orekatu beharko luke gure garapen-eredua suntsitzen ari den
hauteskundeekiko grina hori. Baina datu objektiboek ez digute uzten alde
horretatik baikor izaten.
