1. Espainiako hedabideen eta iritzi publikoaren
mendekotasuna banku handien aurrean itogarria da. Caixabanken eta Bankiaren
arteko bat-egite operazioa Espainian bat-egite berriak egin behar direla
egiaztatzeko banku-sektorearen kanpaina berri baten barruan sartu da.
2. Egiaz, Mendebaldeko banku-merkatu
kontzentratuenetako eta oligopolistikoenetako bat du Espainiak.
3. Ikus dezagun grafiko interesgarri hau:
4. Datu horietan, Espainiako banku-sektorean
azken hamarkadetan gertatutakoaren isla interesgarria ikusten dugu. EKAI
Center-ek krisia hasi zenetik agerian utzi zuen bezala, Espainiako
aurrezki-kutxen likidazio-prozesua BBVA, Santander eta Caixaren artean
adostutako estrategia politiko baten ondorioa izan zen – Espainiako Bankuak eta
banku-sistemaren zerbitzura dauden buruzagi politikoek lagunduta –. Kutxen
merkatu-kuota eskuratzeko helburuarekin, hain zuzen ere. Ez zen arrazoi objektiborik
egon Espainiako aurrezki-kutxen likidazioa justifikatzeko. Kutxa-sistemaren
ospea sistematikoki erasotzeko kanpaina mediatiko handi bat baino ez zen izan,
eta aurrez planifikatuta zegoen bezala amaitu zen: erasoa antolatu zuten hiru
banku handi horiek kutxa guztiak pixkanaka bereganatuz.
5. Aurrezki-kutxen sistemaren likidazioaren
ondorioz, kontzentrazio-maila nabarmenean kokatu da Espainiako
banku-oligopolioa. Horrek esan nahi du orain egin nahi dena bezalako bategite
gehiago onak izan daitezkeela bat egindako entitateen etekinetarako, baina
suntsitzaileak direla beren bezeroentzat eta Espainiako ekonomiarentzat.
6. Kontzentrazio oligopolistiko batek prezioak
igotzea eta kalitatea jaistea errazten die bankuei, merkatu-kuota nabarmen
galdu gabe eta, horrela, etekinak nabarmen hobetzen dira. Oligopolioak kasu
bakoitzean ezarri nahi dizkien baldintzak jasatera behartuta dauden bezeroen –
familiak eta enpresak – lepotik, noski.
7. Baina Espainiako hedabideen egoera aztertu
duen edonork daki Caixabank, BBVA eta Santander – nazioarteko inbertsio-funtsen
laguntzaz – Espainiako komunikabideak kontrolatzen dituztela. Baldintza
horietan, utopia hutsa da bankuen sektoreari buruzko eztabaida arrazionala Espainian
egon dadin saiatzea. Espainiako finantza-sektorearen etorkizunak, beste ezer
baino lehen, benetako iraultza bat behar du komunikabideen kontrolean.
8. Horrek ez du esan nahi Caixabank eta
Bankiaren arteko balizko bategiteak inolako logika ekonomikorik ez duenik.
Baina ez gaitezen engaina. Kostuak murrizteko logika bat da, bulegoen itxieran
eta enplegu-murrizketan oinarritua. Hau da, kontzentrazioaren logika,
dimentsioa handitzearena baino gehiago. Baina gai horretaz beste dokumentu
batean hitz egingo dugu.
Adimen Politiko eta
Estrategikoa-ri buruzko beste idatzi batzuk