1. Nahiz eta korronte ideologiko ugari "demokrazia
aurreratuaren" ideiaren alde azaldu, kontzeptu hori etengabea izan da
azken hamarkadetako mugimendu sozialdemokratetan[1].
2. Sozialdemokraziaren funtsa bera dela eta,
egitura demokratikoak hobetzea oinarrizko helburu bihurtzen da, soldatapeko
langileen interesei erantzungo dien gizarte baterantz aurrera egiteko ezinbesteko
baldintza izanik. Langileen interes horiek, EKAI Center-ek azpimarratu duen
bezala, herritarren interes orokorrarekin ia bat datoz orain. Horrela, "demokrazia
aurreratuaren" proiektuak lotura estua du proiektu sozialdemokratarekin,
eta gero eta gehiago.
3. Hala ere, mugimendu sozialdemokratek
"demokrazia aurreratua" kontzeptuari egotzi dizkioten ikuspegia eta
ezaugarriak aldakorrak izan dira denboran zehar. Batzuetan
hauteskunde-sistemetan egin beharreko hobekuntzak aipatzen dira, beste
batzuetan giza eskubideetan eta gizarte-eskubideetan egin beharreko
aurrerapenak, erakunde publikoen, komunikabideen, alderdi politikoen eta
abarren proposatzen diren egiturazko erreformak, etab. Sakabanatze hori, hein
handi batean, kontzeptu horren azterketa egituratua eta sistematizazioa nahikoa
ez izatearen ondorio da.
4. Argi dago, abiapuntu gisa, demokrazia
aurreratuarekin lotuta erabili ohi diren kontzeptuak, hein handi batean, Gothako
Programaren "Estatu Askea" kontzeptuaren parekoak direla, XIX.
mendeko mugimendu sozialdemokrataren jatorritik bertatik.
5. Hori ez da kasualitate hutsa. "Estatu
askea" edo "demokrazia aurreratua" kontzeptuak ez dira
instrumentalak edo sekundarioak mugimendu sozialdemokratan. Aitzitik, funtsezko
euskarriak dira. XX. mendera arte Mendebalde osoan zabaldutako
zentsu-sufragioaren aurkako borrokatik abiatuta, sufragio unibertsalaren aldeko
borroka izan zen dinamika honen lehen helburu nagusia.
6. Baina argi dago sufragio unibertsalaren
kontzeptua "estatu askeak" hitzez hitz esan nahi duenaren zati bat
besterik ez dela, enpresa handien eragin eta kontrolik gabeko estatu baten
helburua estatu askearen benetako helburua izanik.
7. Sufragio unibertsala lortu ondoren,
"Estatu askea" kontzeptu sozialdemokratak iraun egiten du, eta,
nolabait, demokrazia aurreratuaren kontzeptuaren interpretazio
sozialdemokratatzat har daiteke.
8. Horrela, demokrazia aurreratuaren kontzeptua
ez dago soilik helburu sozialdemokratetan barneratuta. Helburu horien funtsezko
alderdia dela esan dezakegu. Sufragio unibertsalak herritar guztien borondatea
adierazten du eta, gero eta gehiago, soldatapeko langileen borondatea. Baina,
dakigunez, borondate hori etengabe dago desitxuratuta enpresa handiek iritzi
publikoan duten eraginagatik. Hedabideen bidez, alderdien finantzaketaren
bidez, etab. Distortsio horiek eragiten duten defizit demokratikoaren aurkako
borroka demokrazia aurreratuaren funtsezko osagaia da, baita, bistan denez,
Gotharen "Estatu askerako" aurrerapenaren funtsezko osagaia ere.
[1]
Adibidez, PSOEko Idazkaritza
Nagusirako Pedro Sanchezen hautagaitzaren agiriak, "SOZIALDEMOKRAZIA BERRI BATEN ALDE", honako hau zioen 238.
atalean: "Espainian bizi izan den
inboluzio sozialaren eta eskubideen inboluzioaren aurrean, beharrezkoa da
ekintza-ekimenak garatzea arlo politikoan eta ekonomikoan demokrazia aurreratua
garatzeko eta justizia soziala aurreratzeko bat datozen Espainiako gizarteko
sektoreekin".