Euskal Garapen Ereduaren Etorkizuna
EUSKAL INDUSTRIAREN GAINBEHERA
AUDIOA: https://youtu.be/rvzUez75fVo
TESTUA (PDF): https://yadi.sk/i/-bl9vP0HRBu6Bg
1. Industriaren gainbehera euskal ekonomiaren
azken hamarkadako bilakaerari buruzko daturik harrigarrienetako bat da. Gure
kasuan 2008ko finantza-krisia hasi zenean gertatu zen garapen-ereduaren
aldaketa bortitza nabarmena azpimarratu dugu behin eta berriz EKAI Centerretik.
Eta industriaren gainbehera eredu-aldaketa horren adierazpen argia da.
2. Gainbehera horren eragina ilundu egin da
nolabait krisi-ingurunean, eta krisialdi finantzarioak eztanda egin zuenetik
igaro diren hamabi edo hamahiru urteen zati handi bat ibili gara krisi-ingurune
horretan murgilduak. 2008an, krisia lehertzearekin batera, industriaren beherakada
krisiaren ondoriotzat hartu genuen, eta ez ondorio iraunkorrak izan behar
zituen egiturazko arazo baten ondoriotzat.
3. Bistakoa zen euskal industriak beherakada
nabarmena izan zuela krisiaren ondorioz, baina, behin finantza-krisia gaindituz
gero, industria suspertuko zela uste genuen. Aitzitik, finantza-krisiak
eragindako atzeraldia gainditu egin zen bai, baina hurrengo urteetan oso modu
mugatuan berreskuratu zen gure industria.
4. Argi eta garbi ikus dezakegu hori,
industria-sektorean lan egiten duten langileen bilakaeraren arabera:
5. Datu horrek garrantzi berezia du egiaztatzen
dugunean Europako beste lurralde batzuek ere, pisu industrialaren beherakada
esanguratsuak jasan zituztenek, hala nola Frantziak edo Alemaniak, berehala
berreskuratu dituztela beherakada horiek krisi osteko 4 edo 5 urteetan.
6. Jakina, funtsezko gaia da Euskal Autonomia
Erkidegoko industria-pisuaren galera horren kausak zentratzea.
Askotan, zerbitzuen sektorearen aurrean
industriak pixkanaka pisua galtzea logikotzat hartzen dugu, industria-produktibitatearen
hazkundearen ondorio zuzena delakoan. Hala ere, beste dokumentu batzuetan
ikusiko dugun bezala, pisuaren galerak ez dio soilik enplegu kopuruari
eragiten, baizik eta baita funtsezko beste aldagai batzuei ere, hala nola industriak
sortutako balio erantsiari.
Bestalde, ez gaude arrakastaren ondoriozko krisi
baten aurrean, industriaren aurrerapen teknologikoak pertsonen behar gutxiago
dakarrelako, baizik eta eskariaren beherakadaren eta berreskuratu gabeko
merkatu-galeraren aurrean.
7. Hein batean, oso litekeena da gure
industriaren maila teknologiko baxuaren ondorio naturala izatea gertatutakoa.
Industria osoak sufritzen duen krisi-egoera baten aurrean, egoera okerrenean
dauden enpresak dira gehien sufritzen dutenak eta merkatutik kanpo geratzeko
aukera gehien dituztenak.
8. Esperientzia honek ohartarazten digu antzeko
zerbait gerta daitekeela COVID-19ri aurre egiteko hartutako politiken ondorioz
2020an erregistratutako industria-jardueraren beherakada berriaren aurrean.
Gure industriaren maila teknologiko baxua mehatxu nabarmena izan daiteke,
susperraldiaren ondoren, galdutako merkatu-kuoten zati bat bakarrik berreskuratzeko.
Nahiz eta egungo krisia kanpo-talka baten ondorioa eta, printzipioz,
iragankorra izanik, baikorragoak izan beharko ginateke.